Ioannis Vardakastanis

Αναλυτική επιστολή με τα αιτήματα του χώρου της Παιδείας απέστειλε η ΕΣΑμεΑ στην υπουργό Παιδείας Ν. Κεραμέως, ζητώντας άμεση συνάντηση προκειμένου να τεθούν οι βάσεις για έναν ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο, για την ικανοποίηση του δικαιώματος της ισότιμης κι ανεμπόδιστης πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση, το δικαίωμα της οποίας είναι ίσως το πιο αποτελεσματικό μέσο για την επίτευξη ίσων ευκαιριών για τα άτομα με αναπηρία.

Η διαρκής υποχρηματοδότηση του χώρου της Εκπαίδευσης, σε συνδυασμό με το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο που διέπει το σύστημα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, απαιτεί από μέρους της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας να προχωρήσει στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή ενός σχεδίου ουσιαστικής θεσμικής και διαδικαστικής ανασυγκρότησής του, για τη μετάβαση σε ένα σχολείο για όλους τους μαθητές, ικανό να ανταποκρίνεται θετικά σε μια εξατομικευμένη εκπαιδευτική διαδικασία στη βάση της ποικιλομορφίας του μαθητικού πληθυσμού, αφαιρώντας όλα τα εμπόδια που δυσχεραίνουν την πρόσβαση σε ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, όπως επιτάσσει το σύνταγμα της χώρας και το άρθρο 24 «Εκπαίδευση» της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, η οποία μαζί με το προαιρετικό της πρωτόκολλο κυρώθηκε από ελληνική  Βουλή με τη ψήφιση του νόμου 4074/2012.

Τα στοιχεία που έφερε στη δημοσιότητα το Παρατηρητήριο της Ε.Σ.Α.μεΑ. με το 5ο Δελτίο Στατιστικής Πληροφόρησης που έχει ως αντικείμενο την εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, αποκαλύπτουν ότι το μέγεθος του μαθητικού πληθυσμού με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες  στη  χώρα είναι ιδιαίτερα σημαντικό (90.743 μαθητές), αποτελώντας το 6.3% του συνολικού μαθητικού πληθυσμού. Τα στοιχεία ωστόσο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά καθώς υποδεικνύουν ότι  η πλειονότητα αυτών των μαθητών, παρότι φοιτούν σε γενικά σχολεία, δεν λαμβάνουν καμία εξειδικευμένη υποστήριξη.

Τα παραπάνω συμπεράσματα του Δελτίου Στατιστικής Πληροφόρησης του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας, αλλά και τα υπόλοιπα, οδηγούν μόνο σε μία παραδοχή, ότι δηλαδή απαιτείται γενναία αναδιοργάνωση της εκπαίδευσης στη βάση εθνικού σχεδίου δράσης για την ουσιαστική μετάβαση σε ένα σχολείο για όλους τους μαθητές. Ένα σχέδιο δράσης που θα καθορίζει εθνικές προτεραιότητες, στόχους, άξονες και δράσεις, σε εναρμόνιση με το Σύνταγμα της χώρας, το άρθρο 24 της Σύμβασης του Ο.Η.Ε. για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και με τον στόχο 4 της Ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και στη βάση τεκμηριωμένης ανάλυσης της κατάστασης και αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων, με σαφές χρονοδιάγραμμα και σχέδιο χρηματοδότησης.

Αναλυτικότερα, το άρθρο 24 απαιτεί την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία σε δωρεάν πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στις κοινότητες που ζουν και απαγορεύει ρητώς τον αποκλεισμό των μαθητών με αναπηρία από το γενικό εκπαιδευτικό σύστημα, μέσω της μετάβασης από τη διαχωρισμένη ειδική αγωγή και εκπαίδευση στην συμπεριληπτική εκπαίδευση, τα πολλαπλά οφέλη της οποίας έχουν επισημάνει και οι σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις τόσο για τους μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες όσο και για τους μαθητές χωρίς αναπηρία.

Είναι πλέον αδήριτη ανάγκη να θεσπιστεί εδώ και τώρα η οριστική μετάβαση στη συμπεριληπτική εκπαίδευση, δεδομένου ότι η μεγάλη πλειονότητα των μαθητών με αναπηρία βρίσκεται de facto στη γενική εκπαίδευση χωρίς υποστήριξη. 

Στην επιστολή αναφέρονται αναλυτικά οι βασικές προτεραιότητες για ένα σχέδιο δράσης για την καθολική ένταξη όλων των ατόμων με αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.