Ioannis Vardakastanis

Στην υπουργική συνάντηση των χωρών της ανατολικής Μεσογείου, στο πλαίσιο του Διαλόγου για τον Οδικό Χάρτη Μείωσης του Κινδύνου Καταστροφών των Ηνωμένων Εθνών, μίλησε ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, με την ιδιότητα του προέδρου του European Disability Forum, την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου, Διεθνή Ημέρα Μείωσης Κινδύνου Καταστροφών. 

Επρόκειτο για μια συνδιοργάνωση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για τη Μείωση Κινδύνου Καταστροφών του Οργανισμού. Πρώτη φορά η χώρα μας φιλοξενεί αντίστοιχη εκδήλωση σε υπουργικό επίπεδο.

Ο κ. Βαρδακαστάνης μίλησε στη θεματική: Leaving no one behind: Addressing urban heat vulnerability - Hearing vulnerable and experienced voices.

Ο ΟΗΕ τονίζει ότι η αστική ζέστη επηρεάζει όλους τους κατοίκους των πόλεων, ωστόσο οι ομάδες που διατρέχουν κίνδυνο, όπως οι νέοι, οι ηλικιωμένοι, οι μετανάστες και τα άτομα με αναπηρία, επηρεάζονται περισσότερο. Αυτές οι ομάδες συχνά αντιμετωπίζουν υψηλή έκθεση και έχουν τη μεγαλύτερη δυσκολία αντιμετώπισης και προσαρμογής. Ως εκ τούτου, αυτές οι ομάδες πρέπει να είναι βασικοί φορείς στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας, καθώς βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του κινδύνου λόγω καταστροφών και έχουν σημαντική δυνατότητα να επηρεάσουν κοινωνικά ζητήματα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις διαφοροποιημένες ευπάθειες και δυνατότητες αυτών των ομάδων που διατρέχουν κίνδυνο, ενώ σχεδιάζουν αποτελεσματικά προγράμματα δράσης για τον καύσωνα.

Αποσπάσματα από την ομιλία του κ. Βαρδακαστάνη - Σημειώνεται ότι οι εργασίες των τριών εργαστηρίων μεταδόθηκαν ζωντανά και βρίσκονται στο λογαριασμό του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στο YouΤube

«Η περίοδος που διοργανώνεται αυτή η συνεδρίαση πολύ είναι σημαντική για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού οδικού χάρτη για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών, και είναι σημαντικό να προωθηθούν τα διδάγματα από τη συγκεκριμένη συνεδρία και να ληφθούν μέτρα.

Ως εκ τούτου, θα μιλήσω για τη σημασία της συμπερίληψης των ατόμων με αναπηρία σε αυτές τις δραστηριότητες. Θα σας πω γιατί αυτό είναι απαραίτητο όχι μόνο για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της προστασίας των ίδιων των ατόμων με αναπηρία, αλλά για την οικοδόμηση της δύναμης των κοινωνιών μας για όλους. Αυτό είναι σύμφωνο με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (συγκεκριμένα, το άρθρο 4.3 και το άρθρο 11), αλλά σέβεται επίσης την καθοδήγηση που παρέχεται από το πλαίσιο Sendai 2015-2030.

Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι τα άτομα με αναπηρία επηρεάζονται δυσανάλογα σε καταστάσεις κρίσης. Πρακτικά παραδείγματα ειδικά για περιπτώσεις πυρκαγιάς είναι η μη προσβασιμότητα των προειδοποιητικών μηνυμάτων και των διαδικασιών εκκένωσης, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς και του καταφυγίου. Τα άτομα που είναι κλεισμένα σε ιδρύματα αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εγκατάλειψης σε τέτοιες καταστάσεις και οι γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρία μπορεί να εκτεθούν σε αυξημένο κίνδυνο βίας με βάση το φύλο και σεξουαλικής κακοποίησης. Ένα μεγάλο μέρος της αιτίας αυτών των κενών είναι η έλλειψη διαβούλευσης με τα άτομα με αναπηρία στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή μέτρων ανθεκτικότητας και αντίδρασης.

Το 2021, ενόψει του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ για την Αναπηρία πραγματοποίησε μια ανασκόπηση των πολιτικών διαχείρισης καταστροφών και πολιτικής προστασίας των 55 χωρών της περιοχής της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, για να εξακριβώσει πόσο αυτοί οι μηχανισμοί περιλαμβάνουν την αναπηρία. .

Από αυτήν την ανασκόπηση εντοπίσαμε κενά και αναπτύξαμε συστάσεις. Τα κενά αφορούν στην έλλειψη συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία, συγκεντρωτικών δεδομένων για ζητήματα των ατόμων με αναπηρία, προσβασιμότητας, εμπειρογνωμοσύνης για την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στα αρμόδια τμήματα κλπ.

Οι συστάσεις αφορούν στην κατανόηση του Κινδύνου Καταστροφών, στην ενδυνάμωση της Διαχείρισης κινδύνου καταστροφών, στις επενδύσεις, στο πλαίσιο της ετοιμότητας και της ανθεκτικής ανάκαμψης».

Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Βαρδακαστάνης σημείωσε: «Η συμπερίληψη είναι υποχρεωτική. Τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία είναι αδιαπραγμάτευτα. Ωστόσο, αξίζει επίσης να θυμόμαστε ότι όχι μόνο τα άτομα με αναπηρία επωφελούνται από την πολιτική που περιλαμβάνει την αναπηρία. Η οικοδόμηση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων μας σε αυτές τις αρχές χρησιμοποιεί απλώς την αναπηρία ως κινητήρια δύναμη προς μια κοινωνία που θα είναι ισχυρότερη για όλους».

Στη συνάντηση το παρόν έδωσαν ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης, καθώς και η ειδική εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών, Mami Μizutori. Συμμετείχαν, επίσης, υψηλόβαθμες αντιπροσωπείες από όλες της χώρες της περιοχής και συγκεκριμένα, από Αίγυπτο, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Γαλλία, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία, Κροατία, Κύπρο, Λίβανο, Μαυροβούνιο, Παλαιστίνη, Ρουμανία και Τουρκία, ενώ εκπροσωπήθηκαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Ένωση για τη Μεσόγειο.

Σκοπός της συνάντησης ήταν η ενίσχυση της συνεργασίας και η διαμόρφωση μιας κοινής στρατηγικής των χωρών της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου για την αντιμετώπιση των συνεπειών από ακραίες θερμοκρασίες, ξηρασία και καύσωνες, αποτρέποντας παράλληλα την εκδήλωση πυρκαγιών. Στο πλαίσιο αυτό, η αξιοποίηση των εθνικών σχεδίων δράσης, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και η δημιουργία σχέσεων ενισχυμένη συνεργασίας αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη αποτελεσματικών πρωτοβουλιών στην περιοχή, την οποία, η πιο πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών χαρακτηρίζει ως «hotspot» της κλιματικής αλλαγής.