Ιωάννης Βαρδακαστάνης

Ο Οδικός Χάρτης για την υλοποίηση της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στην Περιφέρεια Θεσσαλίας

Περισσότεροι από ένας στους δύο κατοίκους της Θεσσαλίας με σοβαρή αναπηρία (ηλικίας 18-64), βρίσκονται στο φάσμα της φτώχειας ή του αποκλεισμού, η πρόταση της ΕΣΑμεΑ για ένα περιφερειακό Σχέδιο Δράσης στη Θεσσαλία

Τον Οδικό Χάρτη Υλοποιώντας τη Σύμβαση των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Περιφέρεια Θεσσαλίας απέστειλαν κ. Κ. Αγοραστό, Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, η ΕΣΑμεΑ και το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της ΕΣΑμεΑ, επιθυμώντας να συνδράμουν την Πολιτεία στην ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στη χώρα και σε περιφερειακό επίπεδο.

Ο Οδικός αυτός Χάρτης περιέχει συστάσεις, οδηγίες και κατευθύνσεις για την ορθή ενσωμάτωση και εφαρμογή των Τελικών Παρατηρήσεων της Επιτροπής και των απαιτήσεων της Σύμβασης, στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας, μέσω της παροχής τεχνογνωσίας και πληροφόρησης για την ανάπτυξη Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία κατά αντιστοιχία του Εθνικού Σχεδίου. Το παραδοτέο «Υλοποιώντας τη Σύμβαση των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Περιφέρεια Θεσσαλίας» υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης του Παρατηρητηρίου «Παροχή υποστήριξης στα επιμέρους σημεία αναφοράς για την ορθή εφαρμογή των απαιτήσεων της Σύμβασης και των Τελικών Παρατηρήσεων της Επιτροπής σε Κεντρικό και Περιφερειακό Επίπεδο (Π.Ε.9, Υποέργο 1 της Πράξης)», λαμβάνοντας υπόψη τον κρίσιμο ρόλο της τομεακής και περιφερειακής διάστασης των πολιτικών υλοποίησης της Σύμβασης.

Υφιστάμενη κατάσταση των ατόμων με αναπηρία στην Περιφέρεια Θεσσαλίας

Στα άτομα με αναπηρία που διαμένουν στην περιφέρεια Θεσσαλίας, η έκταση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς πάνω από ένας στους δύο κατοίκους της Θεσσαλίας με σοβαρή αναπηρία (ηλικίας 18-64), βρίσκεται στο φάσμα της φτώχειας ή του αποκλεισμού, όπως καταγράφεται στην πέμπτη ενότητα του Οδικού Χάρτη.

Σχεδόν τα μισά νοικοκυριά που έχουν μέλη άτομα που χρήζουν φροντίδας ή υποστήριξης (λόγω αναπηρίας/ηλικίας ή χρόνιας πάθησης), δηλώνουν ότι, με βάση το συνολικό τους εισόδημα, αδυνατούν πλήρως να ανταπεξέλθουν στις εξειδικευμένες ανάγκες του/των ατόμου/ων (3ο υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των περιφερειών). Στην πλειονότητα αυτών των νοικοκυριών, οι ανάγκες σε φροντίδα των μελών με αναπηρία βαρύνουν πρωτίστως τα ίδια τα μέλη τους, τα οποία παρέχουν προσωπικά την αναγκαία βοήθεια/φροντίδα, αντιμετωπίζοντας μεγάλη δυσκολία στην εναρμόνιση της οικογενειακής με την επαγγελματική και κοινωνική τους ζωή.

Ο δείκτης απασχόλησης των ατόμων με σοβαρή αναπηρία είναι ιδιαίτερα χαμηλός, είναι ωστόσο υψηλότερος από τον αντίστοιχο σε επίπεδο χώρας (Θεσσαλία: 26,7%/ Ελλάδα: 24,3%).

Όμως οι φραγμοί που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία είναι ιδιαίτερα σοβαροί στο πεδίο της απασχόλησης. Ενδεικτικό είναι το εύρημα ότι στην Περιφέρεια Θεσσαλίας καταγράφεται το χαμηλότερο ποσοστό ατόμων με αναπηρία που απολαμβάνουν εύλογες προσαρμογές στην εργασία τους.

Περιορισμένη είναι και η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση, με τους 6 στους 10 κατοίκους της Θεσσαλίας με σοβαρή αναπηρία και ηλικία 25 με 64 ετών να μην έχουν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Επιπροσθέτως, η μελέτη της υφιστάμενης κατάστασης αναδεικνύει και τις ψηφιακές ανισότητες εις βάρος των ατόμων με αναπηρία, καθώς στην Θεσσαλία, λιγότεροι από 3 στους 10 κατοίκους με σοβαρή αναπηρία διαθέτουν σύνδεση στο διαδίκτυο.

Πρόταση ΕΣΑμεΑ για ένα Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στη Θεσσαλία

Στην 6^η ενότητα καταγράφεται η στρατηγική πρόταση της ΕΣΑμεΑ που έχει σαν στόχο να χρησιμεύσει ως αναλυτικός οδηγός για την εκπόνηση ενός Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στην Περιφέρεια Θεσσαλίας:

Το Σχέδιο Δράσης για την αναπηρία σε επίπεδο Περιφέρειας πρέπει να στοχεύει:

• στη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις,

• στην ισότιμη συμμετοχή τους στην τοπική κοινωνία και οικονομία,

• στην ανάδειξη της σημασίας της ενσωμάτωσης αυτών για την τοπική βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη,

• στην εξειδίκευση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας και της αρχής της προσβασιμότητας σε κάθε τομέα αρμοδιότητας της Περιφέρειας.

Μέσω της παραπάνω δράσης, ΕΣΑμεΑ και «Παρατηρητήριο» ευελπιστούν να συμβάλουν στο κρίσιμο έργο που καλείται να διαδραματίσει η Περιφέρεια Θεσσαλίας σχετικά με την προστασία και την προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στην περιοχή και να εδραιωθεί μια σταθερή συνεργασία μαζί για την ορθή υλοποίηση των δεσμεύσεων της χώρας στα ζητήματα της αναπηρίας.

Σ.σ.: Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι η παραγωγή έγκυρης πληροφόρησης, τεκμηρίωσης και επιστημονικής γνώσης για τα θέματα της αναπηρίας στην Ελλάδα, και η συμβολή στη διαμόρφωση πολιτικών που θα εξασφαλίσουν ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους. Μέσω της επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας που αναπτύσσει το Παρατηρητήριο, συγκροτεί έναν επιστημονικό μηχανισμό για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών για την αναπηρία υπό την οπτική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD) και ταυτόχρονα αποτελεί μια κοιτίδα παραγωγής σύγχρονων θέσεων και προτάσεων εφαρμοσμένης πολιτικής για την αναπηρία.